In de Koningin Fabiolazaal geeft Tour de France je een overzicht van de mooiste Franse werken uit de moderne kunstcollectie van het KMSKA. Daar zitten ook heel wat beelden tussen. Van grootmeester Auguste Rodin, maar ook van Ossip Zadkine, Edgar Degas,…Huisfotograaf Jesse Willems bracht ze beeldig in beeld.
Zaalzicht met links Auguste Bourdelle, De schilder Jean Auguste Dominique Ingres, KMSKA, foto: Jesse Willems
Jean-Baptiste Clésinger, Mevrouw de Rute, geboren Marie Laetitia Bonaparte-Wyse naast Emile Auguste Carolus-Duran, Mevrouw de Rute, geboren Marie Laetitia Bonaparte-Wyse, KMSKA foto: Jesse Willems
Auguste Rodin, Henri Rochefort, KMSKA, foto: Jesse Willems
Auguste Rodin, Mevrouw Auguste Rodin, KMSKA, foto: Jesse Willems
Auguste Rodin, Pierre De Wissant. Burger van Calais (detail), KMSKA, foto: Jesse Willems
Auguste Rodin, Henri Rochefort naast De man met de gebroken neus, KMSKA, foto: Jesse Willems
Ossip Zadkine, Torso van een vrouw, KMSKA, foto: Jesse Willems
Joseph De Bay Het meisje met de kinkhorens, KMSKA, foto: Jesse Willems
Edgar Degas, Zwangere vrouw, KMSKA, foto: Jesse Willems
Auguste Rodin, Lord Howard de Walden, KMSKA, foto: Jesse Willems
Aristide Joseph Bonaventure Maillol, Vrouw met krab naast Naakt op de rug gezien, KMSKA, foto: Jesse Willems
Auguste Rodin, Pierre De Wissant. Burger van Calais (detail), KMSKA, foto: Jesse Willems
Zaalzicht van de tentoonstelling, foto: Jesse Willems
Het KMSKA blogt 
Geachte directie en medewerkers van Antwerpens Koninklijk Museum van Schone Kunsten,
Binnenkort zal ik een sprookjesachtig, kort verhaal op deze site plaatsen. Het is een verhaaltje over een penseel, dat zich ten dele afspeelt in uw museum.
Brengt u het daarom ook niet in verband met de werkelijkheid! Ik hoop het deze week te plaatsen,
Hartelijke groeten van Han Messie
HET PENSEEL
Ergens in de grote kelder van het Museum van Schone kunsten lag een sterk, maar sierlijk houten kistje. Daarin werd een heel oude schilderskwast bewaard.
“Ik heb de eer om jou te bewaren en te beschermen,” sprak het kistje tot wat het omsloot. “Wees maar blij dat je lange tijd binnenin mij mag blijven bestaan.”
“Maar ik blijf toch hopen op iets anders dan jouw beschermend duister,” antwoordde het penseel. “Zo’n vierhonderd jaar geleden werd ik altijd vastgehouden door mijn eigenaar. Druipend van de verf danste ik heen en weer op het wijde doek. O, de kleuren die uit mij kwamen! Hoeveel bosgezichten, stadspleinen en mooi portretten werden niet door mijn fine haartjes gevormd? Maar ja, mijn meester werd oud en stierf.
Drie eeuwen lang werd ik nog in zijn huis bewaard. Verschillende nageslachten van hem bleven ook in dat huis wonen. Maar tenslotte hebben ze mij verkocht en ben ik in dit museum terechtgekomen. Al zeker honderd jaar lig ik tussen jouw wanden. Zal ik ooit weer gaan werken?”
“Laat er nog maar honderd jaar bijkomen, “gniffelde het kistje.
Maar gelukkig gebeurd at niet. Spoedig werd het kistje geopend. Een kunstenaarshand nam het penseel. Deze verliet het duister, werd door de zalen van het museum gedragen.
“Aan de wand zie ik engelen, die ik eens maakte, “schoot het door dat opgewonden penseel heen. Oh, toen ik daarmee bezig was… Ik had het gevoel dat ik zelf door de hemel zweefde!
Kijk, de drukke stadsmarkt waar ik ook aan meegewerkt heb! Wat was dat een belevenis! Al kringelend en strijkend in mijn meesters hand, kwamen er krioelende mensen uit mij. mijn meester was zo opgetogen over dat werk!”
Het penseel had nu een nieuwe meester gekregen. D jonge schilder voelde de houten steel trillen in zijn hand.
“Zo, mijn nieuwe aanwinst popelt om gauw een schilderij te gaan maken. Bij mij zal hij een prettig bestaan hebben.”
Urenlang kleurde het oeroude penseel de witte doeken in het atelier. Die heerlijke verfgeuren, en het licht met schaduw… Dat was een verrukkelijke omgeving om te werken.
Ook werd er vaak buiten geschilderd, op het purperen heideveld, onder helderblauwe lucht of dichte wolken. De smalle stadsstraatjes hadden ook de eer om meerder keren afgebeeld te worden.
“Maar metal mijn werkvreugde mis ik één ding bij mijn meester,” dacht het penseel. “Ondanks al zijn schildersgloed is er toch iets, dat hem stoort. Terwijl hij mij vasthoudt, voel ik in zijn hand verschillende gedachten. Die bewegen zich als ijle nevels en grijpen als haken in elkaar. Ik voel die gedachten van: Wat zal ik morgen kopen? Zal ik zaterdag bij onze sportvereniging gaan hardlopen, hoogspringen of kogelstoten? Kan ik volgend jaar misschien een mooie, verre reis maken?
Dan was mijn vorige eigenaar anders. Terwijl hij me vasthield, was zijn komend schilderij ook zijn hele wereld.”
Voortdurend peinsde het penseel hierover, onder het beoefenen van de edele kunst. Tenslotte voelde de schilder dit aan.
“De aard van mijn penseel gaat over in mijn hoofd en hand. Het wil mij de rustige geest van eeuwen geleden geven. Ja, in die tijd had men veel minder vertier dan tegenwoordig. Het dagelijkse werk, het rustig bezig zijn, daar moesten de mensen hun genoegen in vinden. Wat zij uitvoerden, dat nam echt hun hele denken en doen in beslag. Mocht ik zo ook mijn gehele wezen tijdens het schilderen overgeven aan mijn werk. Hier zal ik mijn vrienden, die zelf ook schilders zijn, over spreken.”
Dat gebeurde ook. Daarna ging het penseel als het ware een kring van schilders rond. Steeds leende een ander het weer voor twee of drie maanden.
Uiteindelijk lukte het die kunstenaars om werkelijk met onverdeelde aandacht en overgave hun werk te doen.
Januari 2015
Enige gegevens over mij:
Ik ben Han Messie, geboren op 9 oktober 1951 in de gemeente Boarnsterhim van Friesland. ik woon al heel lang in Breda, wel te verstaan op Kaprijkestraat 11, 4826 CC Breda.
Als jongetje van tien, twaalf jaar bezocht ik al heel graag het Museum van Schone Kunsten in Antwerpen, hoop er spoedig wee eens te komen.
Hartelijke groeten
van
Han Messie
Neemt u mij niet kwalijk dat ik niet eerst een gedachte over de beelden gaf. Het bovenstaand verhaal wilde ik namelijk al langere tijd aan u kwijt. Maar nu iets over de TOUR de FRANCE:
In de beelden van Ossip Zadkine herken ik duidelijk de uiterst sprekende gezichten van twee beelden van deze beeldhouwer, die ik mij allang sterk aangesproken hebben. Dat zijn de gebombardeerde binnenstad van Rotterdam en de twee gebroeders van Gogh in Zundert (Vincent en Theo). Deze beelden hebben iets huiveringwekkends bij al hun geweldige en verfijnde insnijdingen, uitdrukkingen en behakte bewerkingen.
Het doet mij goed om ook iets anders en indrukwekkends van Auguste Rodin te zien. Tot nu toe kende ik alleen zijn zeer bekende werk: De zes burgers van Calais in de honderdjarige oorlog (1339 – 1453)
Bedankt voor je reacties, Han. Het is fijn om te weten dat het museum en de tentoonstellingen die het maakt jou inspireren.
Hallo Han, ben jij Han, zoon van dominee Messie uit Breda? Jij hebt me lang geleden twee bundels door jou geschreven gedichten gegeven. Nu kom ik je tegen op internet. Leuk! Jij kent me misschien nog als dochter van Mevr. Hoogstraten.
groet, Elisabeth (Elly) Arkesteijn.
Ja, Elisabeth, ik ben de zoon van dominee Messie. Woon je nog in Hoeven? Als je erin toestemt, wil ik je met alle plezier nog mijn laatste bundel schenken. Het is een haiku- en tankabundel en heet “Waaien en stromen.”
Hoe is het met jou en met Aad? Tot horens of tot ziens,
Groeten van Han
Hallo Han,
dank je wel voor je gedichten die je stuurde. Ik reageer nu pas, sorry, omdat we nu pas terug zijn uit Zwitserland waar we op de kinderen hebben gepast. Ik heb alleen nog maar het gedicht over het Mastbos gelezen. Dat gaf veel herkenning, ik heb daar zoveel voetstappen liggen en kom er nog af en toe. De andere gedichten ga ik lezen, ik ben benieuwd.
Lentegroet, Elisabeth